Cultuur

Kerstmisvattingen: het is niet helemaal wat het lijkt

Kerstmis staat alweer bijna voor de deur: gezelligheid, familie, vrienden, de kerstboom, eten, drinken, én natuurlijk het kerstverhaal. Jezus in een kribbe, een stal vol dieren en drie wijzen die een ster volgen. Het kerstverhaal zoals jij het waarschijnlijk in je hoofd hebt zitten, toch? 

Goed nieuws voor de mensen die dit jaar voor het eerst aanschuiven bij de schoonfam aan tafel. Wij geven hier de ultieme factcheck rondom het kerstverhaal, zodat jij direct een intelligente en verrassende indruk kan maken. 

1. Sfeermaker in huis: de kerstboom 

Een goede kerstboom bestaat uit prachtige kerstballen, engelen, zelfgemaakte knutselwerkjes en een piek vol glorie boven op de top. Allemaal ontzettend gezellig, maar de hele boom heeft niks te maken met het kerstfeest! De christelijke kerken hebben de boom zelfs een lange periode veracht. Waarom die boom?

De traditie rondom de boom begint pas veel later: in 1841 laat prins Albert, echtgenoot van Queen Victoria van Engeland, een sparreboom volgens Duitse traditie opzetten. De Duitsers brachten in de winter de versierde takken mee naar huis, ze herinnerden hen aan het voorjaar. Eerst nam de adel, maar later ook de gewone burger de versiering over. Sindsdien hebben wij ieder jaar weer een prachtig versierde sfeermaker in huis. Albert, bedankt! 

2. Christus is geboren! 

“Laat de bel, laat de trom, laat de beltrom horen: Christus is geboren!”. Helaas jongens, deze prachtige liederen vertellen niets meer dan leugens. Jezus is niet in december geboren. Laat staan tijdens kerst. In het Bijbelverhaal liggen er namelijk herders in de velden: veel te koud voor winterse temperaturen. 

De eerste christenen vierden de geboorte van Jezus niet. Maar waarom dan de viering op 25 december? Dit is bepaald door de Romeinse keizer Constantijn. Volkeren in Europa vierden rond die dag de zogenaamde winterzonnewende. Hierbij vereerden zij een zonnegod. Ook de christenen zetten de traditie voort, maar maken er de verjaardag van Jezus van. Door de viering ook op 25 december te houden, hoopten christenen dat Jezus de zonnegod zou verdringen. 

3. Geen dieren en geen stal 

Een prachtig verhaal over een geboorte in een stal vol dieren. De romantische kerststalletjes zien er heel schattig uit, maar de werkelijkheid is een stuk minder knus. Ten eerste waren er geen dieren aanwezig in het bijbelverhaal. Dit is pas bedacht in de middeleeuwen toen Franciscus van Assisi een kerststal ging knutselen. 

Ten tweede is er überhaupt geen bewijs voor een geboorte in de stal. Voor de bevalling moest Jozef naar Bethlehem. Daar kon hij waarschijnlijk logeren bij familie. Helaas was er geen plaats in de huiskamer, dus moest het stel een verdieping lager bevallen. Logisch. 

Funfact: in de tijd van Jezus stonden er voerbakken in de kamers. Als de dieren niet buiten waren konden ze dus binnen rondlopen. Vet relaxed tijdens je bevalling. 

4. Drie wijzen/koningen en drie cadeaus 

Het getal drie wordt in de bijbel vaak verboden met ‘volheid’. Vandaar de drie wijzen? Er staat namelijk nergens in de bijbel hoeveel er precies kwamen. Ook de namen staan nergens vermeld. Waarschijnlijk heeft legendevorming het verhaal rondom de wijzen een tikkeltje aangedikt. Uit het aantal geschenken (goud, wierook en mirre) is de conclusie getrokken dat er drie wijzen moeten zijn geweest. De drie wijzen zoals wij ze kennen waren waarschijnlijk oosterse Magi, maar dit is aangepast naar een West-Europees publiek: de drie koningen. 

5. Een iets minder gezellige afloop 

Het verhaal rondom de moord op alle jongetjes onder de twee jaar door Herodes klinkt eenieder waarschijnlijk bekend in de oren. Toch is hier nergens historisch bewijs voor te vinden. Daarnaast hadden de Romeinen het waarschijnlijk niet eens toegelaten: angst voor een opstand was veel te groot. 

6. Kerst zorgt voor liefde en gezelligheid 

Kerst is een aanleiding voor misverstanden. Door alle verplichtingen rondom de feestdagen komen mensen tot uiting van irritaties. Dus even een niet-Bijbelse side note: de gevolgen van het ó zo gezellige kerstfeest zijn iets minder positief. Het is zelfs bewezen: 9 januari is de dag waarop de meeste mensen vreemdgaan.  

Zo. Genoeg informatie voor een goed gesprek tijdens het gourmetten. Fijne kerst iedereen!