Waarom kunnen we niet gewoon bedankt zeggen?

Ken je dat gevoel dat je iets nieuws koopt en er helemaal blij mee bent? Ik wel en als dit ook nog eens lukt voor een goede prijs, ben ik helemaal blij. Er dan een compliment over krijgen is natuurlijk fijn, maar in plaats de complimentmaker te bedanken vertel ik over hoe goedkoop het wel niet was of dat ik het gewoon in de korting op de kop heb getikt. Om het compliment heen praten is volgens mij iets typisch Nederlands, maar waarom kan ik niet gewoon bedankt zeggen?

Kan het te maken hebben met mijn trots? Dat ik tussen al die spullen iets heb kunnen vinden dat mooi is en ook nog eens weinig heeft gekost. Heeft het met het idee te maken dat alleen dure dingen mooi zijn en dat ik zojuist het tegendeel heb bewezen.

Aan de andere kant schaam ik mij ook weleens dat ik weer de winkel uitloop met een goedgevulde tas met onnodige spullen. Zodra ik thuis kom wil ik mij graag verantwoorden tegenover mijn huisgenoot die vindt dat ik veel te veel koop. Met een angstige blik kijk ik haar aan terwijl ik alle kommetjes, shirtjes, kaarshouders en plantjes uit mijn tas haal en benadruk dat het bij elkaar echt niet duur was, maar twintig euro. Een koopje toch? Of aas ik hier juist op een opmerking zoals: ‘Was het echt zo goedkoop? Dan is het oké!’

Misschien zijn Nederlanders niet zo goed in het krijgen van complimenten en willen ze het liefst het compliment dat ze net hebben gekregen voorbij laten gaan. Het geeft ons een gevoel van ongemak of met het idee van ‘’ach, geef mij nou geen compliment voor dit spot goedkope truitje.’’ Het omgaan met waardering vinden Nederlanders soms moeilijk. Tegelijkertijd is het best leuk om een compliment te krijgen, ook al wordt de opmerking vaak meteen uit de wind geslagen. Dan komt de calvinist in ons naar boven. Ingetogen en liever niet te koop willen lopen met je succes.

Ik ben me ervan bewust dat ik ook regelmatig typisch Nederlands gedrag vertoon als het gaat over complimenten en dus ook regelmatig de prijs of korting tegen anderen aan blèr, terwijl iemand hier helemaal niet om heeft gevraagd. Tegenwoordig probeer ik mij in te houden. Ik lach en zeg bedankt, maar lastig blijft het wel. Mijn huisgenoot kwam laatst met Gucci schoenen aanzetten, waarop ik haar een compliment gaf over deze geweldige blinkende schoenen. Met smart wachtte ik op de prijs, maar ze vertelde het niet… na een lange stilte deed ze precies het tegenovergestelde. Ze zei: ‘bedankt.’