Het anderhalvemeterstudentenleven: Over communicatieadviseurs

Wist je dat het vak ‘communicatieadviseur’ of ‘perswoordvoerder’ geen beschermd beroep is? Iedereen kan het doen, of je nu een master in communicatiewetenschappen hebt, of een tweedaagse LOI-thuiscursus putjesscheppen hebt gevolgd. In tijden van crisiscommunicatie is dat goed te zien. Maar vergis je niet, want het diploma zegt dus niets.

Zo heeft uw favoriete columnist in het 2018 en 2019 ook een aantal adviesrapporten opgesteld, over hoe je moet communiceren met studenten. Hoe bewerkstellig je een gedragsverandering? Hoe spreek je ze aan op hun verantwoordelijkheid? Let wel, alles keurig onderbouwd aan de hand van de relevante en meest actuele literatuur. Naast de communicatiestrategie werd er ook keurig een lijst met ‘dingen die je vooral niet moet doen’ toegevoegd. 

De communicatie van de afgelopen weken wekt echter de indruk dat de lijst met aanbevelingen door de shredder is gehaald, om vervolgens de lijst met ‘dont’s’ aan elkaar te plakken als stappenplan voor de coronacrisis. Dat is niet alleen onhandig, maar het doet ook afbreuk aan de naleving van de coronamaatregelen. Het getuigt van bestuurlijk paniekvoetbal, kelderklasse-communicatie.

Het kernadvies van deze ‘dingen die je vooral niet moet doen’ is namelijk dat je niet vanuit een institutionele of autoritaire rol een boodschap moet proberen over te brengen. Zeker niet wanneer de urgentie van de boodschap niet langer wordt gevoeld. Autoritaire communicatie creëert juist afstand tussen de studenten en de bestuurders, het leidt tot onbegrip en het gevoel niet serieus te worden genomen. 

Want zeg nu zelf. Hoe komt het op jou over wanneer de bestuurder die jou maant om je sociale leven stil te zetten en je feitelijk in je studentenkamer af te zonderen van de maatschappij, zelf aan het einde van de werkdag naar een riant opgezet Drents/Gronings landhuis/appartement te rijden waar diegene met het gezin de avond gezellig doorbrengt? Precies, zwaar kut.

Kijk, als je echt wat wilt veranderen als bestuurder, dan moet je ons als studenten ook enigszins proberen te begrijpen. Dan werkt het niet om als hoge pief ons vanuit de bestuurlijk ivoren toren toe te spreken. Vertel dan het verhaal van de tientallen medische studenten, die door de coronapiek hun coschappen in het water zagen vallen. Laat dan zien hoe de bètastudenten geen laboratoriumonderzoek meer konden doen, omdat de laboratoria moesten worden ingezet voor testcapaciteit en onderzoek naar het virus. Breng dan in ieder geval in beeld hoe nu duizenden studenten structureel worden benadeeld, door stress; studievertraging en schulden. Zo breng je een boodschap waarmee je studenten aan het denken kunt zetten.

Vervolgens moet je dan een positieve campagne opzetten, waarmee je studenten actief laat bijdragen aan het oplossen van het probleem. Denk aan al de verenigingskroegen waar de coronamaatregelen nu superstreng worden gehandhaafd, dat is een goed begin. Bouw vervolgens door op positieve ontwikkelingen en verantwoordelijkheidsgevoel. Studenten zijn de oplossing, geen onderdeel van het probleem. 

Maar ja, als de communicatieafdeling die rapporten uit 2019 nu eens had opgevolgd. Dan hadden ze dat al lang geweten.