Het is Koninginne – eh – Koningsdag!

Nu Bea heeft plaatsgemaakt voor koning Willem de zoveelste verandert daarmee ook de naam van de door ons allen meest geliefde feestdag. En dit is nog de enige dag in het jaar waarin ons volkje enig nationalistisch trots op lijkt te kunnen brengen. Koninginnedag is vanaf nu Koningsdag.

Het woord koningsdag werd zo ver bekend voor het eerst vermeld in 1599: “Koninghen dagh. Regalia: festa regalia, festum regum, epiphania Domini”. Voor iedereen die zijn Latijn niet helemaal meer paraat heeft: ‘Koninklijke feesten, het feest van koningen, Openbaring van de Heer’. Het woord zelf is niks nieuws dus. Toch zal het voor ons een hele omschakeling zijn. ‘Wat ga je doen met Koninginne- eh – Koningsdag?’.

In eerste instantie is het woord twee lettergrepen korter. Dat is handig, want tijd is geld en aan overbodige lettergrepen hebben we helemaal niks. Maar, Koninginnedag bekt nou een maal een stuk lekkerder dan Koningsdag. Waar Koninginnedag soepel van je tong rolt, klinkt Koningsdag een beetje alsof je een bevel naar iemand schreeuwt. KONINGSDAG. Und schnell! Dit past niet echt bij de gemoedelijke sfeer die de feestdag traditiegetrouw heeft. Fonologisch-semantisch is het woord dus dikke bagger.

Wel zijn we eindelijk verlost van het Koninginnen/Koninginnedag debat. ‘Het is Koninginnedag zonder –n, want er is maar één koningin.’ Onzin natuurlijk, de wereld herbergt een stuk meer al dan niet zelfbetitelde koninginnen. Nee, de uitgang –ne geeft een bezit aan, want, Koninginnedag is de dag van dé koningin en Koninginsdag klinkt nou eenmaal niet. Het woord Koningsdag wordt morfologisch gelukkig anders verbogen: ‘Koning’ krijgt zoals het hoort een eenvoudige genitieve –s in de samenstelling met ‘dag’.

Nieuw is het woord niet en hoewel ‘Koningsdag’ hartstikke wennen is, is het korter en minder omstreden. Toch zijn wij van de fonologie van het woord geen fan, daarom krijgt het woord koningsdag drie vingers, de W van Willem, de W van wakker stamppot eten.