De student als melkkoe
[dropcap]G[/dropcap]efeliciteerd! U studeert aan een universiteit die in de top honderd van beste universiteiten staat. Weliswaar op de 92e plek, maar toch. Sijbrand Poppema, voorzitter van het College van Bestuur van de RUG, zegt ook zeer tevreden te zijn over de prestaties van zijn universiteit. Maar er knaagt iets.
De kale plekken in de kasten van de Letteren-bibliotheek zijn een voorbode van de veranderingen die komen gaan. De RUG heeft besloten de bibliotheken samen te brengen in een gezamenlijke ‘bibliotheek binnenstad’. Deze veranderingen gaan samen met een anderhalf ton kostende verbouwing van de Universiteitsbibliotheek. In naam om de UB klaar te maken voor de toekomst, in praktijk ordinaire verkapte bezuinigingen.
Het verdwijnen of samenvoegen van Letterenopleidingen tot ‘brede bachelor opleidingen’ was in mei aanleiding tot een open brief van veertig hoogleraren die hun zorgen uitspraken over het huidige beleid van de universiteit. Zij stelden dat de huidige bezuinigingen een regelrecht gevolg zijn van de ‘vermarkting van het Nederlandse universitaire bestel’. Iets wat zij, terecht, een zorgwekkende ontwikkeling vinden.
Dit marktmodel vindt zijn weerklank in de begroting van de RUG. Bij de wiskundefaculteit is geschreven dat ‘een additionele instroom van 133 Engelstalige bachelor studenten na een aanloopperiode van 8 jaar resulteert in een netto opbrengst van €1,100.000, – De student als melkkoe. Na drie jaar is hij op en kan hij naar de slachtbank gebracht worden. Heeft u het ge- voel een nummer te zijn? Er is nieuws, dat bent u ook.
Het samenvoegen van opleidingen heeft geen enkele toegevoegde waarde voor studenten. De enkeltjes werkloosheid worden juist in deze brede opleiding massaal weggegeven. Het bedrijfsleven, de overheid, de ‘adviesorganen’, niemand staat te springen om een breed opgeleide student. De universiteit zou zich de ogen uit de grijze kopjes moeten schamen, maar in plaats daarvan zegt het zeer tevreden te zijn over de prestaties.
Een geschiedenisstudente vertelde dat zij de minor Afrika volgde. De minor was dertig punten, 25 daarvan had zij voltooid. Vorig jaar werd besloten om de minor stop te zetten. Het leverde te weinig op en kostte teveel. Haar minor kon ze niet voltooien, de punten die ze al reeds had werden omgezet in vrije ruimte. Het was haar weliswaar niet verteld tijdens de colleges maar, zo luidde de reactie, was wel vindbaar geweest op nestor. Herinnert u zich de vernietiging van de aarde in de klassieker The Hitchhikers Guide to the Galaxy? Nou, dat dus.
Waarom zette de universiteit niet de instroom van nieuwe studenten stil, zodat de studenten die al bezig waren met de minor deze konden afronden? Maak maar eens een rekensommetje, het kan niet uit. De ‘vermarkting’ van de universiteit is overal terug te zien. Is dat logisch? Ja. Is het noodzakelijk? Misschien. Moeten we daar blij mee zijn? In het geheel niet. Doordat universiteiten onder meer worden afgerekend op afgestudeerde studenten en publicaties per jaar wordt daar de nadruk op gelegd. Het maakt niet uit hoe goed het gepubliceerde onderzoek is, of hoe makkelijk studenten een baan vinden na hun studie. Kwantiteit boven kwaliteit, oppervlakkig boven diepgang, korte termijn boven lange termijn.
Natuurlijk mag Poppema tevreden zijn over de hoge ranking van de universiteit. Een hogere plaatsing in zulke lijstjes laat zich vrijwel altijd vertalen naar een hogere instroom van (buitenlandse) studenten. Meer geld dus. Maar zorg er dan voor dat dit extra geld terugkomt naar de student. Niet door ‘optimalisering van het daglicht’ of ‘geluidszonering’ in de UB maar door de student en de opleiding zelf weer op de eerste plaats te zetten. Een hoog aantal contacturen, docenten die tijd kunnen en mogen nemen voor de studenten en een betere voorbereiding op de arbeidsmarkt. Want misschien heb ik niet opgelet, maar ik heb nog niemand horen klagen over het daglicht in de UB.
