Joost Klein, Droom Groot.
In 2022 stond ik voor het eerst in m’n leven op Pinkpop.
Ik ben daar bijna gestorven in een moshpit terwijl er vanaf het podium “BELASTINGDIENST” naar me werd geschreeuwd (al moet ik HangYouth credits geven, want die ervaring was vrijwel een exacte replica van mijn jaar als penningmeester bij de studentenkrant). Ik ben over wat dranghekken gesprongen om 10 meter dichter bij één van mijn favoriete artiesten te staan (Kaleo). En niet te vergeten, ik heb een verdraaide 15 euro neergeteld voor een mager bakje friet dat ik niet kon opeten zonder mijn vingers viezer te maken dan een driejarige die voor het eerst mayonaise heeft ontdekt.
Toch was zelfs dát allemaal niet zo wild als het concert van Joost.
Voordat ik daar aan begin, laten we het eerst even hebben over de artiest zelf. Joost Klein staat intussen al op festivals als Pinkpop, Lowlands, Pukkelpop en Zwarte Cross, maar stond vroeger vooral bekend om zijn YouTube kanaal EenhoornJoost.
Een kanaal waar een krantenwijk de camera betaalde groeide uit tot een kanaal waar de camera de huur betaalde. De vlogs vanuit de zolderkamer maakten later plaats voor muziek. Soms poëtische lyrics over zijn overleden ouders en zware jeugd, zoals in ‘Wachtmuziek’, waar Joost het heeft over de lange wachtrijen van de GGZ, en soms dikke beats onder een hoop geschreeuw, zoals in ‘Meeuw’.
Hij begon zelfs zijn eigen muzieklabel, schreef een dichtbundel en scoorde een internationale hit met ‘Friesenjung’. Zo belandt hij uiteindelijk in Malmö voor het Songfestival met zijn nummer ‘Europapa’.
Even daarvoor, in 2022, stond hij dus op Pinkpop. Na een hoop absurde en tegelijk vaak diepgaande lyrics uit te hebben gekraamd over zijn karakteristieke catchy deuntjes gecombineerd met hard gedreun (moet ook kunnen), kondigde Joost een nieuw nummer aan; ‘Florida 2009’.
Tot op dat punt was ik ervan overtuigd dat er zich echt geen druppel water meer in mijn lichaam bevond. Het was zo warm dat mijn zweet alweer ergens boven Maastricht zweefde, en mijn waterflesje hing al een uur leeg aan mijn broek te zwabberen. Hetzelfde gold, voor zover ik kon zien, voor iedereen om mij heen. Toch heb ik ondanks ons collectieve tekort aan water nog nooit zoveel mensen tegelijk een traantje weg zien pinken.
Misschien was het de onverwachtheid van het horen over een crematie op een concert, het feit dat de lyrics bij uitzondering niet verborgen zaten achter de beats, of misschien de rauwe emotie die er vanaf droop terwijl het om ons heen zo droog was. Hoe dan ook zullen we het niet snel vergeten.
Nu is het 2024, en heeft Joost het voor elkaar gekregen om ons te mogen vertegenwoordigen op het Eurovisie Songfestival. Voor Joost een droom die uitkomt, en voor de rest van het land een inzending die we niet snel weer zullen vergeten. Allereerst weet je dat het een interessant nummer is als Johan Derksen zich ervoor schaamt (want die schaamt zich niet eens voor het kaars-incident) maar vooral is het een stukje Nederlandse cultuur zoals ik die heb ervaren.
Want of je het nou leuk vindt of niet; Happy Hardcore is bijna net zo oer-hollands als zeiken over het weer. Alsof dat nog niet Nederlands genoeg was, zit er ook een cameo van Gerrie van Boven in, en New Kids kunnen we intussen wel classificeren als cultureel erfgoed.
‘Europapa’ is een nummer dat geschreven lijkt te zijn vanuit het hart, niet enkel naar de oren van het publiek. Dat alleen al zet Joost apart van veel andere grote artiesten, die dat soort eigenzinnigheid al lang achter zich hebben gelaten bij de media training. Joost Klein lijkt in alles een artiest te zijn die zichzelf trouw blijft.
Bovenal is ‘Europapa’ een muzikale ode aan Joosts vader, die hij op jonge leeftijd is verloren. Dat heeft een flinke impact gehad op zijn leven. Zijn muziek en schrijven lijken zijn manier om het verdriet te verwerken, en als een soort muzikaal copingmechanisme verschuilt hij die lyrics vaak achter feestelijke beats. Diezelfde dualiteit zie je terug in hoe mensen naar hem kijken; vaak zien ze op het eerste gezicht een suffig-gabber gastje, maar Joost laat in interviews een compleet andere, scherpzinnige, en regelmatig nostalgische kant zien. Het laatste stukje van ‘Europapa’ is dan ook een soort brief naar zijn vader;
“Aan het eind van de dag zijn we allemaal mensen. Mijn vader zei me ooit: het is een wereld zonder grenzen. Ik mis je elke dag is wat ik elke dag stiekem fluister. Zie je nou wel pa, ik heb naar je geluisterd.”
Joost is in zichzelf, maar helemaal in Eurovisie, een verfrissende wind van creatieve vrijheid. “Grenzen zijn bedacht door mensen”, zoals zijn vader zei, en juist door die grenzen te negeren heeft Joost zichzelf op de kaart gezet als unieke en getalenteerde artiest. Zelfs al krijgt hij straks ‘Nul Points’, Joost heeft een blijvende indruk achtergelaten in zijn fans door heel Europa. Ik ben in ieder geval erg benieuwd om te zien waar zijn muzikale reis hem hierna heen zal brengen. Hopelijk terug naar de Oosterpoort!