Laten we eens een keer stoppen met scrollen
De social influencers. Wanneer je een beetje bekend bent met sociale media kanalen als Instagram en Facebook, dan heb je deze term ongetwijfeld eerder voorbij zien komen. Soms vind ik ze irritant, soms vind ik ze geweldig en soms lijkt het alsof er iedere dag weer 100 nieuwe accounts bij zijn gekomen. Wees eerlijk, als jij weer voor de vijfde keer tijdens je studiesessie door je Instagram timeline aan het scrollen bent, wordt het grootste deel van de content bepaald door social influencers.
Neem bijvoorbeeld de Nederlandse social influencer Famke Louise. Ongeveer een maand geleden plaatste ze een bericht op Instagram waarin ze stelde dat ze niet meer zou bijdragen aan maatregelen die het kabinet heeft opgesteld om het coronavirus tegen te gaan. Dit bericht werd vervolgens ontzettend vaak gedeeld op andere sociale media kanalen en verscheen zelfs in het nieuws. Waar veel mensen het niet eens waren met Famke Louise, zijn er ook mensen die juist geloven in hetgeen een persoon of social influencer als Famke Louise beweert. Ze worden dan ook niet voor niets social influencers genoemd.
Er zijn tal van definities te vinden over wat een social influencer nou precies is. Laat ik voor dit stuk gebruik maken van de definitie volgens het Digital Marketing Institute: “Een social influencer is een sociale media gebruiker die geloofwaardig is geworden in een specifieke branche, toegang heeft tot een groot publiek en anderen kan overtuigen om te handelen op basis van hun aanbevelingen”. Kijkend naar deze definitie, zouden we kunnen constateren dat een social influencers een vrij grote impact kunnen hebben op hun volgers. De vraag die zich in mijn hoofd een weg waant is dan ook: Wat is het effect hiervan? Is dit positief dat er social influencers bestaan, of heeft het juist een negatieve invloed? Laten we om deze vraag te beantwoorden iets dieper in de wereld van Instagram duiken.
Arjen Lubach sprak er al eerder over. Hoewel in een andere context, ben ik van mening dat dit van toepassing is op social influencers. In zijn aflevering van Zondag Met Lubach op 18-10-2020, sprak Lubach over algoritmes waar platformen zoals Youtube en Twitter gebruik van maken. Het idee is dat wanneer je zoekt naar grappige hondenfilmpjes, je vervolgens iedere keer dat je Youtube opent, overrompeld wordt met meer grappige hondenfilmpjes. Dat waar jij langer naar kijkt of opzoekt via deze kanalen zorgt ervoor dat je meer van hetzelfde materiaal te zien krijgt.
In het geval van grappige hondenfilmpjes is dit – als ik mijn persoonlijke mening mag delen- niet heel erg. Maar dit algoritme wordt niet alleen door Youtube gebruikt, maar ook door Instagram. Laat ik de social influencer Rianne Meijer als voorbeeld nemen. Ik volg haar nu al een tijd en vind de content die zij plaatst ontzettend leuk en grappig. Het is naar mijn mening content die zo dicht mogelijk bij de waarheid probeert te komen. Echter word ik vervolgens overrompeld met andere social influencer-accounts waarbij dit niet het geval is. Meiden die je vertellen wat je moet eten om af te vallen, je vertellen welke kleding je moet dragen om er mooi uit te zien en meiden die dingen vertellen die gewoonweg niet kloppen. Nu ben ik hier persoonlijk niet heel gevoelig voor, maar denk aan een 12-jarig meisje die net naar de middelbare school gaat en wat voor effect dit soort berichten kunnen hebben.
Hiernaast wil ik me nog even kort uitlaten over de marketing strategie achter social influencers. Hoe vaak zie je niet een social influencer een of ander product of merk de hemel in prijzen via hun account. Uiteraard krijgen ze hier voor betaald en is het – voor zover ik weet- een legale manier van reclame maken. Toch ben ik van mening dat het soort product dat aangeboden wordt niet altijd even gewenst is, en dan ook niet het gewenste effect heeft op de persoon die dit soort berichten te zien krijgt. Het is namelijk compleet andere content dan een reclame op televisie. De ene naar de andere kortingscode voor een kledingmerk, sportmerk of make-upmerk wordt eruit gegooid. Social influencers die de reclame maken zijn vrij om dit te doen, maar het punt hier is dat het ontzettend veel invloed kan hebben op de volgers. Niet alleen voor het kopen van een product, maar ook voor wat het hebben van een dergelijk product dan zou betekenen.
Begrijp me niet verkeerd, er zijn tegenwoordig al veel meer social influencers die geen onwaarheden vertellen en juist zich focussen op het tegengaan van accounts die de waarheid willen verdraaien. Ik denk dan ook niet dat er een oplossing moet komen of überhaupt is. Het gaat hier namelijk om deels iets wat Instagram doet, om je aandacht vast te houden en deels over social influencers die eigenlijk hetzelfde proberen te doen. En de makkelijkste manier om te zorgen dat je niet tegen deze twee dingen aanloopt, is door simpelweg alle sociale media apps van je smartphone te verwijderen.