Harry Potter en de Gevangene van een Twitteraccount
Harry Potter, het is bijna het artefact van onze jeugd. Geen kind ontkwam aan de door J.K. Rowling opgepende magische rage die in boek- en filmvorm de wereld veroverde. Zelfs na twee ontzettend matige prequel spin-offs en acht jaar na de laatste film blijft het magische Potterverse baanbrekend bekend en beroemd, zelfs zo beroemd dat J.K. zo nu en dan kleine beetjes toevoegt, meestal via Twitter. Maar is dit wel iets waar de wereld op zit te wachten? Zou J.K. dit wel moeten doen?
De toevoegingen die J.K. doet aan haar oeuvre verschillen enorm qua grootte. Soms verduidelijkt ze subtekstuele dingen uit de originele tekst, zoals dat Dumbledore homoseksueel is, en soms voegt ze totaal overbodige informatie toe waar letterlijk helemaal niemand ooit om zou willen vragen, bijvoorbeeld dat de tovenaars in de wereld van Harry Potter tot medio-1800 zich midden op straat ontlastten alvorens het te laten verdwijnen.
Ook mis/gebruikt ze haar platform soms om fan-theorieën te bevestigen of te ontkrachten. Zo heeft ze ontkracht dat Draco een weerwolf zou zijn en dat Dumbledore eigenlijk Ron uit de toekomst is.
“Leuk en lief, maar je hebt er niets aan”
Al deze opmerkingen, hoe zinnig of onzinnig ze ook zijn, hebben allemaal één ding gemeen: ze zijn canon. Niet canon in de zin van die kutliedjes die je altijd tijdens de muziekles op de middelbare school moet zingen, maar canon als in de reeks feiten die officieel het geval zijn in een fictief werk.
Zo is het canon dat de ouders van Batman dood zijn, dat Frodo een hobbit is en dat de Iron Throne in King’s Landing staat.
Canon staat tegenover wat fans doen: rare shit schrijven zoals My Immortal, of inderdaad speculeren over het al dan niet tijdreiziger zijn van Ron. Wat Rowling echter nu zelf doet, overschrijdt de lijn tussen canon en non-canon enigszins. Het is canon, gezien de auteur er zelf verantwoordelijk voor is, het zelf geschreven heeft en dit zelf kennelijk wil. Het is non-canon omdat je er achteraf ineens wat nieuws in moet schrijven, in moet duwen.
Alsof een kok weken later voor je deur staat met een peperbus, omdat dat wel erg lekker was geweest over die steak van vorige week. Het is misschien wel leuk en lief, maar je hebt er geen zak aan.
Hier ontstaat het conflict tussen de absurde controle die J.K. over haar oeuvre uit lijkt te oefenen, versus wat de fans willen, versus wat er van een auteur verlangd wordt.
“Zweinstein is LGBT-vriendelijk”
Over de fans gesproken, een kleine rondgang laat zien dat mensen eigenlijk helemaal niet op alle twittertoevoegingen zitten te wachten. Van de 69 stemmers (haha) blijkt slechts dertig procent blij te zijn met alle toevoegingen, terwijl de andere zeventig procent helemaal niks opheeft met Rowlings’ post-Potter toevoegingen.
Een greep uit de motivaties hiervoor: Rowing draagt haar transfobe anti-socialistische wereldbeeld uit met de tweets. Mensen kunnen er alleen op een ironisch level van genieten. De memes zijn gewoon leuk. Het is naar dat de seksualiteit van Dumbledore achteraf gekoppeld wordt aan een seksuele overactiviteit en Rowling had het überhaupt in het boek moeten zetten als ze het allemaal zo belangrijk vond.
Ook wordt er nog gerept over dat het allemaal populistische keuzes zijn die ze maakt, wat toch een punt is waar verder op ingezoomd kan worden. Naast het feit dat Rowling namelijk narratieve toevoegingen doet, plaatst ze ook plots een nieuwe student op Zweinstein, namelijk de Joodse Anthony Goldstein, een Ravenclaw. Ook maakte ze van Dean Thomas een Jediist (ja, dat bestaat)
en meldde ze dat Zweinstein LGBT-vriendelijk is, allemaal toevoegingen die goed vallen in de doelgroep en in de meeste media. Voor het verhaal voegt het letterlijk niks toe, het is meer als dat ene teentje knoflook in je pasta. Leuk voor erbij, maar echt merken ga je het toch niet.
De auteur is dood
Dan is er nog een meer theoretisch punt dat besproken moet worden: de dood van de auteur. Nee, dit betekent niet dat Rowling meteen ten grave gedragen moet worden, maar het is een belangrijke literaire theorie.
Het essay La mort de l’auteur van Roland Barthes gaat in op het idee dat critici en lezers vaak de interpretatie van een roman ophangen aan de identiteit van de auteur. Barthes vindt dat we dat eigenlijk niet moeten doen en pleit daarom voor een metaforische dood van de auteur, waarbij we de identiteit loskoppelen van de auteur.
Zo laat ik – als ik iets nieuws heb gepend – graag mensen mijn werk lezen zonder dat ik mijn eigen interpretatie erbij vertel. Mijn interpretatie, stelt Barthes ook, kleurt namelijk de beleving van de lezer, en die belevenis zou zo veel mogelijk ongekleurd moeten blijven en losgewrikt moeten worden van de interpretatieve tyrannie.
Elk literaire werk bestaat in het nu, niet in het hoofd van de auteur, niet in de tijd van de auteur, alleen in de handen en het hoofd van de lezer.
Wat Rowling doet daarentegen, druist volledig in tegen deze theorie. Men zou het bijna een affront aan de theorie kunnen noemen. Ze legt niet alleen haar eigen interpretatie op aan de tekst, maar stampt er nog eens goed meermaals met haar stempel op, zodat het werk nog onmogelijk los van haar zou kunnen bestaan, wat een lezerservaring enorm kan verpesten.
J.K., je hebt ons een prachtige wereld gegeven. Een speeltuin van verhalen en avontuur waarin we in onze jeugd – en nu nog steeds – welig kunnen tieren. Maar we zijn nu groot, we kunnen nu zelf de paadjes van deze speeltuin aanvegen, we hoeven niet meer je handje vast te houden als we van de glijbaan gaan. We zijn je dankbaar voor wat je hebt gedaan, maar door je getwitter lijk je eerder seniel dan een gevierd auteur. Klap dat laptopje dicht, zoek de zon op en laat Harry Potter in godsnaam, alsjeblieft met rust.