Van leuke meid naar jeukende mijt

Student zijn is niet altijd een pretje. Heb je net het bed gedeeld met die ene onweerstaanbare jongen of die knappe meid, verschijnen er twee weken later allemaal jeukende rode vop je huid. Je denkt meteen: wat is dit voor gekke SOA? Bij een bezoekje aan de dokter krijg je de vervelende diagnose: schurft. Maar hoe kan het dat deze middeleeuwse ziekte na een lange sluimerperiode opeens weer in jouw studentenhuis opduikt?

Door Paulien Plat en Romy Beijersbergen

De afgelopen maand kwam het schokkende nieuws dat er een nieuwe schurftepidemie de rondte doet in Groningen. De intense jeuk en rode vlekken op de huid die met schurft gepaard gaan, worden veroorzaakt door schurftmijten die tunneltjes graven in je huid. In die tunneltjes poepen ze en leggen ze eitjes. Na een tijdje sterft de moedermijt en zetten de mijten die uit de eitjes zijn gekomen het tunnelgraven voort. Ze graven vooral ‘s nachts hun tunnels, waardoor je midden in de nacht wakker kan worden van een heftig jeukende huid.

Maar hoe komt die middeleeuwse ziekte na jaren sluimeren opeens weer opzetten? En is het überhaupt wel een middeleeuwse ziekte? Catrien Santing, hoogleraar medische geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), legt uit dat het moeilijk is om ziektes uit het verleden te diagnosticeren. In De Goddelijke Komedie (La Divana Commedia) van de beroemde 14e eeuwse Florentijnse dichter Dante Alighieri werd al wel gesproken over de hel als plek waar mensen ‘scabiës’ hadden. Scabiës betekent in de Komedie niet meer dan een jeukende huidziekte die met schilfers gepaard ging, aldus Santing. “Maar of het om schurft gaat? We zullen het nooit weten.”

In de Middeleeuwen leefden mensen dicht op elkaar in enorm onhygiënische omstandigheden en waren er natuurlijk nog geen penicillinekuren. Hierdoor kon de schurftmijt zich gemakkelijk op een ander lichaam nestelen. Veel Groningse studenten leven vandaag de dag niet anders: lekker de hele dag dicht tegen je huisgenootje op de bank of met je scharrel in bed. En, natuurlijk, maar een keer per maand je lakens verschonen. “Ik kan me voorstellen dat schurft weer de kop opsteekt, omdat veel studenten niet meer van hun moeder (of vader) geleerd krijgen hoe ze moeten schoonmaken en bijvoorbeeld hun lakens op 60 graden dienen te wassen”, zegt Santing.

Dit is volgens infectieziektenarts Jan van der Have van de GGD Groningen de reden dat schurft juist zoveel voorkomt bij studenten. “Als je je beddengoed maar een keer per maand wast, wacht die schurftmijt rustig in je kussensloop tot hij toe kan slaan”, vertelt hij. Ook wordt schurft sneller verspreid omdat studenten zo dicht op elkaar wonen. Een kwartiertje ‘knuffelen’ kan genoeg zijn om een schurftmijt op te lopen.

De losse contacten die veel studenten hebben met studenten uit andere steden, zorgen er ook voor dat schurft zich sneller verspreid door Nederland. “In Leiden is er een speciale schurftpolie opgericht, omdat daar schurft zoveel voorkomt”, vertelt Van der Have. “Deze studenten volgen dan weer een college in Groningen, of hebben vrienden in Groningen. En zo komt schurft dan in het hoge noorden terecht”.

Ten slotte reizen studenten meer: even backpacken in Azië of, zoals de wereldverbeteraars onder ons, vrijwilligerswerk doen in vluchtelingenkampen op Griekenland of in Afrika. “Hier lopen ze dan schurft op, en dat nemen ze weer mee naar huis, naar de studentensteden”, zegt Van der Have.

Ondanks dat de de huidaandoening dus steeds vaker voorkomt, is het voor veel huisartsen moeilijk te diagnosticeren. Schurft lijkt namelijk veel op bijvoorbeeld de voet-hand-mondziekte of waterpokken. Bij alledrie de ziektes krijg je last van jeukende blaasjes of bultjes. Door een foute diagnose kan schurft zich nog sneller verspreiden. Ook bij deze ziekte geldt: voorkomen is beter dan genezen.

 

Hieronder vind je een handleiding zodat jij er alles aan kunt doen om die jeukende meid/mijt uit je bed te houden.

1. Heb geen lichamelijk contact met iemand die schuft heeft! Indien je weet dat iemand schurft heeft, ga dan niet een half uur lang met deze persoon lopen knuffelen. Grote kans dat jij het dan ook krijgt! Na een kwartier lichamelijk contact kan namelijk schurft overslaan.

2. Gebruik geen ongewassen beddengoed en kleding van een ander!

3. Indien je toch besmet bent: laat jezelf onmiddellijk behandelen, ga naar de dokter en krijg een recept!