Nederlands Studenten Orkest
Het Nederlandse Studentenorkest (NSO) beleeft dit jaar hun lustrumjaar. Maar liefst 65 jaar lang staat dit orkest al jaarlijks voor een maand op de planken om het beste van het klassieke, muzikale talent van studerend Nederland te laten horen. Sinds 2011 hangt het NSO ieder jaar een uniek thema aan, waarop zij hun stukken baseren. 13 februari was het voor het een van de beste amateurorkesten van Nederland tijd om in de Groningen hun instrumenten uit hun koffertjes te halen en het publiek te betoveren met muziek dat in het teken staat van ‘Beleven’. Wij waren aanwezig.
Het NSO is een uniek orkest dat in zijn geheel uit studenten bestaat, en uit niets anders. Dit jaar hebben zij gerepeteerd om het publiek mee te nemen in het moment, en weg te trekken uit de dagelijkse sleur. Zoals NSO zelf vattend zegt: ‘We leven in een tijd waarin de maatschappij om steeds meer versnelling vraagt. Een tijd van oneindige drukte en onophoudelijk veel prikkels. Een tijd waarin weinig tijd wordt genomen voor inspiratie en bezinning. Een tijd waarin de kracht en functionaliteit van klassieke muziek vergeten dreigen te worden…’ Pijnlijk, want eerlijk: de klassieke muziek kent geen toptijd in de tijd dat wij zweren bij techno en ander gebeuk.
Een ander uniek element van het NSO is dat ze jaarlijks ‘maar’ een maand op de planken staat om hun talent te showen. Dit is echter wel een zeer intensieve maand, omdat er bijna elke dag van februari een concert gepland staat en er in deze maand tevens de grens wordt overgestoken om in vooraanstaande zalen van Londen hun gepingel te laten verhoren. De studenten die plaatsnemen in dit unieke orkest leggen dan ook tijdelijk hun studieactiviteiten stil om zich volledig over te kunnen geven aan de muziek.
Een plek in het orkest bemachtigen is dan ook niet iets dat je zomaar even tussendoor doet. Het is maar weinig mensen gegund om én te studeren én op een hoog niveau te musiceren. Een plekje in het orkest bemachtigen is dan ook niet gemakkelijk. Jaarlijks moeten er vele studenten auditie doen, om die felbegeerde plek in het orkest te bemachtigen. En gelukkig doen ze dat niet in kleine getale. Het orkest van het NSO ‘moet’ namelijk bestaan uit maar liefst 90 enthousiaste studenten, met een passie voor de klassieke muziek.
En dan hebbe gij ook wat. Vijf slagwerkers, twee harpen, elf koperblazers en dertien houtblazers zitten er 13 februari maar liefst op het podium. Daarnaast bevat de harde kern van de bezetting ruim 60 strijkers, die centraal in het midden geparkeerd zijn. Toch jammer, want violen zijn nou eenmaal niet zo mijn ding.
Wat wel mijn ding is, is de rustige en opslepende muziek waarmee het concert afgetrapt wordt. Dirigent Jurjen Hempel leidt de boel en solist Mathieu van Bellen doet zijn uiterste best om mij te overtuigen van de schoonheid van de viool. Ik ben nog niet overtuigd, maar geniet, als leek, oprecht van de ambiance die in de zaal hangt. En van het feit dat ik de gemiddelde leeftijd drastisch omlaag breng. Iets met familie die massaal aangesleept is voor deze speciale dag.
Na zijn prachtige strijkspel, geeft Mathieu nog een toegift. Had hij nou niet hoeven doen. Als speciale dank krijgt meneer ook nog een cadeautje vanuit het orkest aangereikt. Of ik kan wel een borrel gebruiken, of het is echt een fles wijn. Niemand die het weet. Wat ik wel weet is dat de studenten even rust gaan houden en ik eindelijk mijn blaas mag legen.
In de pauze loop ik rustig door al het getater heen van de familie en vrinden. ‘Ja, die solist hè, ja die zuchtte wel tussen zijn spel door hè? Hij hield echt zijn adem in. Kon je horen.’ Die klootviolen ook altijd. Al had ik het niet opgemerkt. Verder verzucht een andere meid dat het wel echt intensief is zo’n concert geven. Nou dat geloofden haar grootouders wel. En niet alleen voor de muzikanten zelf was het vermoeiend, ook voor het publiek (ik), was het een lange zit.
Na de pauze vervolgt het orkest zijn muzikale spel, maar gaat het op grovere voet verder dan daarvoor. Waar voor de pauze de muziek nog kalm was, en het op een fijne manier ontspannend was, worden mijn oren nu letterlijk de zaal uitgetoeterd. Ik had mijn gedachte: ‘Die blaasinstrumenten, dat zijn nou echt mooie dingen’, wellicht enigszins moeten afkloppen. Wel aandoenlijk: het triangelspel. Nooit geweten dat je zoveel met zo’n dingetje kon doen. Met weemoed word ik op de tonen van de muziek teruggeleid naar die goede oude basisschooltijd, waar de triangel met liefde voor de laatste persoon achtergelaten werd.
Lang heb ik niet om herinneringen op te halen. Het concert is na twee uur afgelopen. Als leek, die nog nooit bij een klassiek schouwspel aanwezig is geweest, heb ik stiekem toch wel genoten en sta ik al bijna op om tevreden mijn barre tocht naar huis te beginne. Maar studenten zouden studenten niet zijn als ze niet op hun eigen wijze het concert op passende wijze afsluiten. Verdwaasd merk ik dat de mensenmassa voor mijn ogen van een keurig uitziende groep, zich omtovert tot een soort fanfare met carnaval. Het publiek (en ik ook), moet lachen om het schouwspel wat zich voor onze ogen volstrekt, ze ontvangen deze plottwist met grote waardering. En terecht: het is enorm leuk dat de studentencultuur op deze manier in het concert verwerkt en afgesloten wordt. Aard van het beessie hè.