Evaluatie van de verkiezingen: dit was allemaal kut
Even terugblikkend op de verkiezingen: Het niveau van de politiek is laag. Ok, dat weten we. We zijn nu eenmaal een land dat zijn minst getalenteerde mensen naar voren schuift om het land te besturen. Turboanalyse: Dat leidt tot zoveel ontevredenheid dat we vervolgens uit de beschikbare mensen bij vlagen op de nog dommere mensen gaan stemmen om die andere ongeschikte mensen eens goed te laten schrikken. Nu maakten we weer een slingerbeweging terug naar de redelijkheid. Volgende keer weer andersom. Met dit circus houden we onszelf dan vervolgens bezig terwijl er niks verandert. Welkom in Nederland. Een terugblik op het meest kansloze rond de verkiezingen!
Dat er op het Binnenhof zo’n sfeer van verloren belofte hangt ligt niet alleen aan de politici. Het is natuurlijk een schandaal dat de zwaar dementerende Ivo Opstelten op iedere vraag: “Dat gaan we keí-hard aanpakken” kan antwoorden zonder dat dit serieuze tegenspraak krijgt. Hoewel het zeker terecht is dat af en toe met enige lacherigheid over de vaderlandse politiek wordt gesproken is de zwakste schakel toch echt de media. Een zandbak in de persruimte zou geen gek idee zijn zodat de pers daar een beetje de tijd kan doden tussen de debatten door. Het lijkt net alsof we een stel zwakzinnigen er op af gestuurd hebben. Het is ook onbegrijpelijk dat de politici zo beleefd blijven, ze worden soms ondervraagd alsof ze zelf zwakzinnig zijn terwijl het de verslaggever is die nota bene zelf nog niet het niveau van een Windesheim stagiaire haalt en vanochtend nog een legoblokje in zijn neus had gepropt ondanks de waarschuwingen van mama. Ooit was het overigens een aanwinst: kutvragen stellen en hopen dat iemand struikelt. Maar inmiddels is het de standaard en kunnen journalisten zelden meer dan een lijstje met potentiele verneukvragen voorlezen en er verwachtingsvol bij kijken in de hoop dat de politicus er niet uit komt. Het kansloze Herdersmatje van de journalistiek. Als het gewenste struikelantwoord niet komt stel je de vraag gewoon nog een keer alsof je gek bent. Daarna blijf je zuigen totdat er irritatie ontstaat en dat scoort ook. Een fail-proof model, dat de vaderlandse journalistiek tot grote hoogte heeft gestuwd.
Doordat journalisten louter schade proberen te doen komen politici juist met alles weg. Behendigde politici zoals Pechtold, Rutte of Samsom zijn het journaille zwaar de baas en geven gewoon een ontwijkend antwoord en het interview is de facto voorbij. Het is dus ook geen wonder dat de premier tegenwoordig over alles “radiostilte” houdt, want dat moet hij wel doen. Ieder flardje informatie wordt namelijk louter benut om hem mee te verneuken, met als resultaat dat we geen informatie meer krijgen. Nooit komen we dus op het punt dat bijvoorbeeld inhoudelijk besproken wordt hoe de pensioenpot van jongeren leeggeroofd wordt. Het is immers veel makkelijker om D66-verlengstuk Sywert van de Lienden gewoon even ondeskundig te laten kakelen, hij is immers zo representatief dat kennis overbodig is. Wat blijft bijvoorbeeld hangen van de Troonrede? Samsom dommelde in, headlines bij de NOS. Dankjewel. “Het was een mooie dag”.
Het gaat gelukkig pas echt mis als journalisten iets gaan proberen te duiden. Het fact-checken van de eigen beweringen zou ook geen kwaad kunnen. Niet geremd door enige kennis wordt de nek-aan-nek-race tussen de VVD en de PvdA alwéér geduid als een nieuw fenomeen, net als de vorige 120 keer dat het gebeurde. Iedereen die het ook maar met een half oog heeft gevolgd de afgelopen jaren weet nog: Balkenende versus Bos, nog een keer Balkenende versus Bos, Rutte versus Cohen, Rutte versus Samsom. Het was iedere keer de nek aan nek race die de berichtgeving domineerde. Het was bijzonderder geweest als het dit keer niet gebeurd was. Er wordt dus ook altijd strategisch gestemd, bij de SP wil dat er maar niet in. Roemer dacht toch niet echt dat de SP de grootste zou worden? En dat Rutte gewoon zou toegeven dat hij de zorgkosten fors zou laten stijgen? Uiteindelijk zetten Roemer nog een dikke streep onder zijn loserimago door uit te huilen in de Tweede Kamer dat de PvdA nu de stemmen van de SP te leen heeft. Dat is natuurlijk de grootst mogelijke onzin. Iedere verkiezingsdag beginnen alle partijen gewoon op 0 stemmen, zelfs de PvdA. Maar volgende keer beter Emile, je bent pas twee jaar de SP-baas, over de havo deed je acht jaar.
Hetzelfde historisch gebrek aan kennis was te zien toen het over mogelijke coalities ging. Op een of andere manier heerst er een vals romantisch beeld dat vroeger iedere coalitie bleef zitten tot het einde. Bullshit. Bijna alle coalities vallen en ze zitten niet eens opvallend korter dan in het verleden. Rutte I haalde bijna het naoorlogs gemiddelde van 877 dagen. Sinds de oorlog zaten maar liefst 12 kabinetten korter en maar 15 langer. Er worden ook vele bezorgde woorden gesproken over de mogelijkheid dat er veel partijen in de regering zouden zitten. Ook zonder enige kennis over hoeveel partijen er gemiddeld ongeveer in een coalitie zitten. Dat is namelijk sinds de oorlog 3.14, met slechts twee partijen zitten we zelfs op een historisch laag aantal. Voor en tijdens de oorlog is het zelfs nooit minder dan drie partijen geweest. Twee partijen werd misschien toen uitgelegd als onverantwoord weinig. Al die zogenaamde experts die met bezorgde blikken een coalitie van twee boven drie partijen aanbevelen geven zelden enige blijk van deze kennis.
En nu zeggen Samsom en Rutte dat de sfeer goed is en ze lekker opschieten. Dat kan zijn, maar we zijn natuurlijk reeds vergeten dat Rutte dat ook zei 2 dagen voordat zijn vorige kabinet sneuvelde in de Catshuis-onderhandelingen. Het zal blijken.