Goud of gif? De liefde tussen student en alcohol
[dropcap]E[/dropcap]én ding dat door de eeuwen heen nooit is veranderd, is dat het studentenleven en alcohol onlosmakelijk met elkaar verbonden lijken te zijn. Dit beeld heerst vooral in het verenigingsleven. Maar waarom drinken wij studenten eigenlijk zoveel en hoe is het voor degenen die niet drinken?
Wanneer de gezondheidsregels in acht worden genomen, dienen we maximaal één tot twee standaardglazen alcohol per dag tot ons te nemen en twee dagen in de week niet te drinken om afhankelijkheid tegen te gaan. Veel studenten gaan hier lachend overheen en halen met gemak vijftien tot twintig bier per avond. Er wordt snel vergeten dat één standaardglas alcohol in anderhalf uur tijd wordt afgebroken in je lichaam en dat je van zestien bier dus 24 uur onder invloed bent.
Ook in de studententaal ligt de alcohol stevig verankerd. Er zijn tientallen woorden te vinden die met alcohol te maken hebben, zoals indrinken, adten, afpilsen of BVO’tje. Het verhaal gaat zelfs dat de term ‘ladderzat’ is ontstaan bij Vindicat in 1911. Studenten die te dronken waren om op hun benen te staan werden door hun drinkerbroeders op een ladder gebonden en naar huis gedragen.
Derk Jan Hento, preventiefunctionaris van de Verslavingszorg Noord Nederland (VNN), heeft als taak mensen bewuster te maken van het gebruik van middelen als alcohol. Het overmatige alcoholgebruik onder studenten is volgens hem te wijten aan de aparte normen en waarden van het studentenleven. ‘Ik heb wel eens lezingen gegeven voor studentenverenigingen over bijvoorbeeld partydrugs. Als ik daar sta om half tien ’s ochtends, wordt er bier gedronken. Dat vinden zij normaal, maar als je dat vergelijkt met andere delen van de maatschappij, is dat niet de norm.’ Verder is het overmatige alcoholgebruik voor een belangrijk deel toe te schrijven aan stoerdoenerij. Zoals op de middelbare school de rokers ‘stoer’ waren, zo zijn het bij studenten de kroegtijgers met de sterkste verhalen die de meeste status verkrijgen.
Verder vertelt Hento dat als je de vragenlijst om verslaving vast te stellen bij studenten zou langsgaan, bijna iedereen overmatig drinkt of verslaafd is. Daartoe behoren uitstelgedrag, langere hersteltijd dan verwacht en dagen waarop men onverwacht veel alcohol tot zich neemt. Deze lijst kun je bij studenten alleen niet op een correcte manier bij afgaan, omdat er in het studentenleven andere normen en waarden gelden.
In de studententijd lijkt het dus de norm te zijn om te drinken. Dit maakt het niet makkelijker voor degenen die bewust niet drinken. Kunstgeschiedenisstudent Stefan (22) drinkt om medische redenen al vier jaar niet meer. ‘Er wordt eigenlijk standaard vanuit gegaan dat je drinkt en wanneer je zegt dat je niet drinkt kijken mensen toch raar op. Dat neem ik op zich helemaal niemand kwalijk, maar het kan best irritant zijn als je je weer voor de tiende keer moet verweren.’
Inmiddels is Stefan het gewend om zonder alcohol op stap te gaan, maar hij mist het nog wel steeds. ‘Ja kijk, je bent gewoon nuchter, dus de stomme dingen die je deed als je alcohol op had, die doe je niet zo snel meer. Je loopt ook minder snel op mensen af die je niet kent. Je bent veel bewuster.’
Na de studententijd, als mensen aan een ‘grote-mensenleven’ beginnen, daalt het alcoholgebruik weer. Het CBS registreert 8,8% van de alcoholgebruikers tussen de 20 en 30 jaar als overmatige drinkers, tegenover maar 4,6% overmatige drinkers in de leeftijd tussen 30 en 40. Hento legt uit: ‘mensen krijgen op een gegeven moment een baan en een gezin. Ze krijgen meer verantwoordelijkheden en dan pikt een werkgever het niet als een werknemer te laat op zijn werk komt omdat hij de avond van tevoren tien biertjes heeft weggetikt.’
Wij zijn als Studentenkrant absoluut niet in de positie om met een belerend vingertje te gaan zwaaien. (Er staan namelijk zat spijtige dronken foto’s van redactieleden op het internet die onder geen beding onder de ogen van werkgevers of familieleden mogen komen.) We kunnen alleen wel zeggen dat het soms niet verkeerd is om je bewust te zijn van je eigen drinkgewoontes en drankgebruik.